Kumpulan Rumus Matematika Remastered
File asli oleh: @ademaupsilon, @math.qna- Eksponen
- Aljabar
- Pertidaksamaan
- Persamaan Garis
- Fungsi Kuadrat
- Persamaan Kuadrat
- Lingkaran
- Logika
- Suku Banyak
- Fungsi
- Limit
- Statistika
- Peluang
- Barisan dan Deret
- Keuangan
- Logaritma
- Geometri
- Trigonometri
- Vektor
- Turunan
- Integral
- Matriks
- Transformasi Geometri
Eksponen
- $$ a^n = \underbrace{a \times a\times ... \times a}_{\text{(n kali)}} $$
- $$ a^0 = 1, a\neq 0 $$
- $$a^{-n}=\frac{1}{a^n}$$
- $$a^m a^n = a^{m+n}$$
- $$\frac{a^m}{a^n}=a^{m-n}$$
- $$(ab)^n= a^n b^n$$
- $$\Big(\frac{a}{b} \Big)^n=\frac{a^n}{b^n}$$
- $$(a^m)^n=a^{mn}$$
- $$a^{\frac{m}{n}}=\sqrt[n]{a^m}$$
Aljabar
- $$(a+b)^2=a^2+b^2+2ab$$
- $$(a-b)^2=a^2+b^2-2ab$$
- $$a^2-b^2=(a+b)(a-b)$$
- $$a^3+b^3=(a+b)(a^2-ab+b^2)$$
- $$a^3-b^3=(a-b)(a^2+ab+b^2)$$
- $$(a+b)^3=a^3+b^3+3ab(a+b)$$
- $$(a-b)^3=a^3-b^3-3ab(a-b)$$
- $$a^3+b^3+c^3-3abc$$$$=(a+b+c)(a^2+b^2+c^2-ab-bc-ac)$$
- $$(a+b+c)^2=a^2+b^2+c^2+2(ab+bc+ac)$$
- $$\sqrt{(a+b)\pm 2\sqrt{ab}}=\sqrt{a} \pm \sqrt{b}$$
Pertidaksamaan
Sifat-Sifat Pertidaksamaan
Jika \(a > b\), maka
- \(a \pm p > b \pm p\)
- \(ap > bp\) untuk \(p\) positif
- \(ap < bp\) untuk \(p\) negatif (tanda berubah)
Jika \(a > b > 0\), maka
- \(a^2 > b^2\)
- $$\frac{1}{a} < \frac{1}{b}$$
Penyelesaian Pertidaksamaan
- Tentukan \(\text{HP}_1\) dari syarat fungsi
- Nol kan ruas kanan
- Tentukan pembuat nol
- Tulis ke dalam garis bilangan
- Lakukan uji titik pada selang batas-batas pembuat nol
- \(\text{HP}_2\) berada pada:
- Jika \(f(x)>0\), maka ada pada selang positif
- Jika \(f(x)<0\), maka ada pada selang negatif
- \(\text{HP}=\text{HP}_1 \cap \text{HP}_2\)
Bentuk Akar
$$\sqrt{a} > \sqrt{b}$$
- Syarat domain, \(a\geq 0\) dan \(b \geq 0\)
- Kuadratkan kedua ruas
- \(\text{HP}=\text{HP}_1 \cap \text{HP}_2\)
Harga Mutlak
$$|x|=\begin{cases}x, & \text{untuk } x\geq 0 \\ -x, &\text{untuk }x < 0 \end{cases}$$
- \(|x|< a \leftrightarrow -a < x <a \)
- \(|x|>a \leftrightarrow x>a \cup x<-a\)
Cara lain, yaitu dengan meng-kuadrat-kan kedua ruas:
$$\begin{align}|x|& >|y| \\ x^2 & >y^2\\x^2-y^2& >0\\(x+y)(x-y)& >0 \end{align}$$
Pertidaksamaan Eksponen
$$a^{f(x)}>a^{g(x)}$$
Jika \(a>1\), maka \(f(x)>g(x)\)
Jika \(0 < a < 1\), maka \(f(x) < g(x)\)
Pertidaksamaan Logaritma
$$\log_{a}{f(x)} > \log_{a}{g(x)}$$
Jika \(a > 1\), maka \(f(x) > g(x)\)
Jika \(0 < a < 1\), maka \(f(x) < g(x)\)
Persamaan Garis
Persamaan Garis
- \(y=mx+c\)
- $$\frac{y-y_1}{y_2-y_1}=\frac{x-x_1}{x_2-x_1}$$
- \(y-y_1=m(x-x_1)\)
Gradien \((m)\)
Kemiringan suatu garis
- \(y=mx+c\), gradien= \(m\)
- \(ax+by+c=0\),
maka \(m=\dfrac{-a}{b}\) - Jika diketahui 2 titik, maka \(m=\dfrac{y_2-y_1}{x_2-x_1}\)
- Jika diketahui sudut, maka \(m=tg \alpha\)
Hubungan Antar Garis
Jika terdapat 2 persamaan garis:
\(y=m_1x+c_1\)
\(y=m_2x+c_2\)
- Sejajar: \(m_1=m_2\)
- Tegak lurus: \(m_1m_2=-1\)
- Berpotongan: \(tg \alpha = \left|\dfrac{m_1-m_2}{1+m_1m_2}\right|\)
Jarak Titik ke Garis
Jarak titik \((x_1,y_1)\) ke garis \(ax+by+c=0\) $$d=\left|\frac{ax_1+by_1+C}{\sqrt{a^2+b^2}}\right|$$
Fungsi Kuadrat
Bentuk Umum
$$y=f(x)=ax^2+bx+c, a\neq 0$$
Titik Puncak/Ekstrim/Min/Maks
$$(x_p,y_p)=\left(\frac{-b}{2a},\frac{D}{-4a}\right)$$
\(x_p=\) sumbu simetri
\(y_p=\) nilai ekstrim
\(x=\) absis
\(y=\) ordinat
Menentukan Persamaan Fungsi Kuadrat
Jika diketahui:
- Tiga titik sembarang
\(y=ax^2+bx+c\)
(eliminasi) - Titik puncak
\(y-y_p=a(x-x_p)^2\) - Titik potong dengan sumbu \(x\)
\(y=a(x-x_1)(x-x_2)\)
Hubungan \(a,b,c\) dan \(D\) terhadap kurva
Nilai \(a\)
Nilai \(b\)
Nilai \(c\)*
- \(c > 0\) memotong sumbub \(y\) positif
- \(c < 0\) memotong sumbub \(y\) negatif
- \(c = 0\) memotong sumbub \(y\) di 0
* ketika parabola memotong sumbu \(y\), maka \(x=0\), sehingga \(y=c\)
Nilai \(D\)
- \(D>0\) memotong sumbu \(x\)
- \(D=0\) menyinggung sumbu \(x\)
- \(D<0\) tidak memotong sumbu \(x\)
Note: Untuk mengetahui hubungan antara garis dengan parabola, subtitusi persamaan garis ke dalam parabola, tentukan nilai \(D\)
Definit
Definit positif: \(a > 0\) dan \(D < 0\)
Definit negatif: \(a < 0\) dan \(D < 0\)
Persamaan Kuadrat
Bentuk Umum
$$ax^2+bx+c=0,\ a \neq 0$$
Akar-Akar Persamaan Kuadrat
$$x_{1,2}=\frac{-b\pm \sqrt{b^2-4ac}}{2a}$$
- \(D=b^2-4ac\)
- \(D>0:\) Akar riil berbeda
- \(D=0:\) Akar riil kembar
- \(D<0:\) Akar imajiner
Operasi Akar-Akar
- $$x_1+x_2=\frac{-b}{a}$$
- $$x_1x_2=\frac{c}{a}$$
- $$x_1-x_2=\pm \frac{\sqrt{D}}{a}$$
- $$x_1^2+x_2^2=(x_1+x_2)^2-2 x_1 x_2$$
- $$x_1^3+x_2^3=(x_1+x_2)^3-3x_1x_2(x_1+x_2)$$
- $$\frac{1}{x_1}+\frac{1}{x_2}=\frac{x_1+x_2}{x_1x_2}$$
- $$x_1^2-x_2^2=(x_1+x_2)(x_1-x_2)$$
Sifat Akar-Akar
- Dua akar positif
$$x_1+x_2>0 ;\ x_1x_2>0;\ D\geq 0$$ - Dua akar negatif
$$x_1+x_2<0 ;\ x_1x_2>0;\ D\geq 0$$ - Saling berlawanan
$$x_1x_2<0 ;\ D> 0$$ - Saling berkebalikan
$$x_1x_2=1;D> 0$$
Persamaan Kuadrat Baru
Menyelesaikan pers. kuadrat baru
- Misalkan akar-akar barunya \(p\) dan \(q\)
- Tentukan \(p+q\)
- Tentukan \(pq\)
- Subtitusi ke dalam pers. kuadrat baru $$x^2-(p+q)x+pq=0$$
Lingkaran
Persamaan Lingkaran
- Berpusat di \((0,0)\): \(x^2+y^2=R^2\)
- Berpusat di \((a,b)\): \((x-a)^2+(y-b)^2=R^2\)
- Umum: \(x^2+y^2+Ax+By+C=0\)
Pusat\(=\left(\dfrac{-A}{2},\dfrac{-B}{2}\right),R=\sqrt{\dfrac{A^2}{4}+\dfrac{B^2}{4}-C}\)
Hubungan Garis dan Lingkaran
Subtitusi persamaan garis ke lingkaran
- Berpotongan di 2 titik: \(D>0\)
- Bersinggungan: \(D=0\)
- Tidak berpotongan: \(D < 0\)
Persamaan Garis Singgung
- PGSL untuk \(x^2+y^2=R^2\)
- \(x_1x+y_1y=R^2\)
- \(y=mx\pm R\sqrt{m^2+1} \)
- PGSL untuk \((x-a)^2+(y-b)^2=R^2\)
- \((x_1-a)(x-a)+(y_1-b)(y-b)=R^2\)
- \(y-b=m(x-a)\pm R\sqrt{m^2+1}\)
- PGSL untuk \(x^2+y^2+Ax+By+C=0\)
\(x_1x+y_1y+\frac{1}{2}A(x+x_1)+\frac{1}{2}B(y+y_1)+C=0\)
Panjang Garis Singgung 2 Lingkaran
- Garis singgung luar
- Garis singgung dalam
$$GL=\sqrt{l^2-(R-r)^2}$$
$$GD=\sqrt{l^2-(R+r)^2}$$
Logika Matematika
Tabel Kebenaran
\(p\) | \(q\) | \(p\vee q\) | \(p\wedge q\) | \(p\Rightarrow q\) | \(p\Leftrightarrow q\) |
---|---|---|---|---|---|
B | B | B | B | B | B |
B | S | B | S | S | S |
S | B | B | S | B | S |
S | S | S | S | B | B |
Negasi
- \(\neg B= S\)
- \(\neg S= B\)
- \(\neg \forall = \exists \)
- \(\neg \exists = \forall \)
- \(\neg (p \Rightarrow q)=p\wedge\neg q\)
Ekuivalensi
- \((p\Rightarrow q) \equiv (\neg q \Rightarrow \neg q) \equiv (\neg p \vee q)\)
- \(\neg (p\vee q) \equiv \neg p \wedge \neg q\)
- \(\neg (p\wedge q) \equiv \neg p \vee \neg q\)
- \(\neg (p\Rightarrow q)\equiv p\wedge \neg q\)
Konvers, Invers, dan Kontraposisi
Diketahui \(p\Rightarrow q\) (implikasi), maka:
- Konver: \(q\Rightarrow p\)
- Invers: \(\neg p \Rightarrow \neg q\)
- Kontraposisi: \(\neg q \Rightarrow \neg p\)
Penarikan Kesimpulan
- Modus Ponen
- Modus Tollen
- Sillogisme
$$ \begin{align} &p \Rightarrow q\\ &\underline{p \ \ \ \ \ \ \ \ } \\ &\therefore q \end{align} $$
$$ \begin{align} &p \Rightarrow q\\ &\underline{ \ \ \ \ \ \ \ \neg q} \\ &\therefore \neg p \end{align} $$
$$ \begin{align} &p \Rightarrow q\\ &\underline{q \Rightarrow r} \\ &\therefore p \Rightarrow r \end{align} $$
Suku Banyak
Bentuk Umum
$$f(x)=a_nx^n+a_{n-1}x^{x-1}+\ldots+a_1x+a_0$$
Keterangan: \(n=\) derajat suku banyak
Pembagian Suku Banyak
$$f(x)=h(x)\cdot p(x)+s(x)$$
\(f(x)=\) suku banyak
\(h(x)=\) hasil bagi
\(p(x)=\) pembagi
\(s(x)=\) sisa
Teorema Sisa
- Jika suatu suku banyak \(f(x)\) dibagi oleh \((x-k)\), maka sisanya adalah \(f(x)\)
- Jika pembagi berderajat \(n\) maka sisanya berderajat \(n-1\)
- Jika suku banyak berderajat \(m\) dan pembagi berderajat \(n\), maka hasil baginya berderajat \((m-n)\)
Teorema Vieta
- Jumlah 1 akar \((x_1+x_2+\ldots+x_n)=\dfrac{-b}{a}\)
- Jumlah 2 akar \((x_1x_2+x_1x_3+\ldots)=\dfrac{c}{a}\)
- Jumlah 3 akar \((x_1x_2x_3+x_1x_2x_4+\ldots)=\dfrac{-d}{a}\)
- Selanjutnya, ikuti pola
Fungsi
Domain
Daerah asal dari suatu fungsi
- \(f(x)=\sqrt{a}\) domainnya adalah \(a>=0\)
- \(f(x)=\dfrac{a}{b}\) domainnya adalah \(b\neq0\)
- \(f(x)=\log_{a}{b}\) domainnya adalah \(a>0,a\neq1,b>0\)
Fungsi Invers
Invers dari \(f(x)\) dinotasikan sebagai \(f^{-1}(x)\)
$$f(x)=y \Rightarrow f^{-1}(y)=x$$
- \(f(x)=ax+b\Rightarrow f^{-1}(x)=\dfrac{x-b}{a}\)
- \(f(x)=\dfrac{ax+b}{cx+d}\Rightarrow f^{-1}(x)=\dfrac{-dx+b}{cx-a}\)
- $$f(x)=a^{bx+c}\Rightarrow f^{-1}(x)=\dfrac{log_{a}{(x)}-c}{b}$$
- \(f(x)=\log_{a}{(bx+c)}\Rightarrow f^{-1}(x)=\frac{a^x-c}{b}\)
Fungsi Komposisi
- $$(f\circ g)(x)= f(g(x))$$
- $$(f^{-1})^{-1}(x)=f(x)$$
- $$(f\circ g)^{-1}(x)=g^{-1}\circ f^{-1}(x)$$
- $$f^{-1}\circ f(x)=f \circ f^{-1}(x)=x$$
Limit
Sifat Limit
Jika fungsi memiliki limit, maka
- $$ \lim_{x\to a}k=k$$
- $$ \lim_{x\to a}x=a$$
- $$ \lim_{x\to a}k\cdot f(x)=k\cdot \lim_{x\to a} f(x) $$
- $$ \lim_{x\to a}\left[f(x)\pm g(x)\right]= \lim_{x\to a} f(x) \pm \lim_{x\to a} g(x) $$
- $$ \lim_{x\to a}\left[f(x)\cdot g(x)\right]= \lim_{x\to a} \cdot \lim_{x\to a} g(x)$$
- $$ \lim_{x\to a}\frac{f(x)}{g(x)}=\frac{\lim_{x\to a}f(x)}{\lim_{x\to a}g(x)} \ \ , \lim_{x\to a}g(x)\neq 0 $$
- $$ \lim_{x\to a}\left(f(x)\right)^n = \left(\lim_{x\to a}f(x)^n\right)$$
- $$ \lim_{x\to a}\sqrt[n]{f(x)}=\sqrt[n]{\lim_{x\to a}f(x)}$$
Limit Dengan Bentuk $$\lim_{x\to a}\frac{f(x)}{g(x)}=\frac{0}{0}$$
Misal untuk: \(\lim\limits_{x\to 1}\frac{x^2+8x-9}{x^2-1}= \ldots\)
- Metode Pemfaktoran
- Metode L'hopital
Memfaktorkan pembilang dan penyebut, maka
$$ \begin{align} &=\lim_{x\to 1} \frac{(x+9)(x-1)}{(x+1)(x-1)}\\ &=\lim_{x\to 1} \frac{(x+9)}{(x+1)}\\ &=5 \end{align} $$
Mendifferensiasikan pembilang dan penyebut
$$ \begin{align} &=\lim_{x\to 1} \frac{2x+8}{2x}\\ &=5 \end{align} $$
Limit Dengan Bentuk \(\lim\limits_{x\to \infty}\frac{f(x)}{g(x)}=\frac{\infty}{\infty}\)
$$\lim_{x\to \infty}\frac{a_1x^m+a_2x^{m-1}+\ldots+a_m}{b_1x^n+b_2x^{n-1}+\dots+b_n}=$$
Penyelesaian, jika:
- \(m>n\), maka $$\lim_{x\to \infty} \frac{f(x)}{g(x)}=\infty$$
- \(m=n\), maka $$\lim_{x\to \infty} \frac{f(x)}{g(x)}=\frac{a_1}{b_1}$$
- \(m<n\), maka $$\lim_{x\to \infty} \frac{f(x)}{g(x)}=0$$
Limit Dengan Bentuk \(\lim\limits_{x\to \infty}\left(f(x)-g(x)\right)=\infty-\infty\)
$$\lim_{x\to\infty} \left(\sqrt{ax^2+bx+c}-\sqrt{px^2+qx+r}\right)=\ldots$$
Penyelesaian, jika:
- \(a>p\), maka $$\lim_{x\to\infty} \left(f(x)-g(x)\right)=\infty$$
- \(a=p\), maka $$\lim_{x\to\infty} \left(f(x)-g(x)\right)=\frac{b-q}{2\sqrt{a}}$$
- \(a<p\), maka $$\lim_{x\to\infty} \left(f(x)-g(x)\right)=-\infty$$
Limit Trigonometri
- $$\lim_{x\to 0} \frac{\sin(ax)}{bx}=\lim_{x\to 0} \frac{ax}{\sin(bx)}=\frac{a}{b}$$
- $$\lim_{x\to 0} \frac{\tan(ax)}{bx}=\lim_{x\to 0} \frac{ax}{\tan(bx)}=\frac{a}{b}$$
- $$\lim_{x\to 0} \frac{\sin(ax)}{\tan(bx)}=\lim_{x\to 0} \frac{\tan(ax)}{\sin(bx)}=\frac{a}{b}$$
Persamaan yang sering digunakan
- $$1-\cos(A)=2\sin^2\left(\frac{A}{2}\right)$$
- $$1-\cos^2(A)=\sin^2(A)$$
- $$\cos(A)=\frac{\sin(A)}{\tan(A)}$$
Statistika
Rata-Rata/Mean
$$\bar{x}=\frac{\sum x_i}{n}=\frac{\sum f_i x_i}{\sum f_i}$$
$$\bar{x}=x_s+\frac{\sum f_i d_i}{\sum f_i}=x_0+\left(\frac{\sum f_i ci}{\sum f_i}\right)p$$
Note:
\(\bar{x}=\) Rata-rata
\(x_s=\) Rata-rata sementara
\(x_0=\) Tanda kelas
\(f=\) Frekuensi
\(d=\) Deviasi \(d_i=x_i-x_s\)
\(p=\) Panjang kelas
\(c=\) Sandi tanda kelas, \(c=0\) untuk \(x_0\)
Modus
$$M_0=t_{mo}+\left(\frac{L_1}{L_1+L_2}\right)p$$
Note:
\(M_o=\) Modus
\(t_{mo}=\) Tepi bawah kelas modus
\(L_1=f\) kelas modus - \(f\) kelas sebelumnya
\(L_2=f\) kelas modus - \(f\) kelas sesudahnya
Median
$$M_e=t_{me}+\left(\frac{\frac{n}{2}-f_k}{f_me}\right)p$$
Note:
\(M_e=\) Median
\(t_{me}=\) Tepi bawah kelas median
\(f_k=\) Frekuensi kumulatif sebelum kelas median
\(f_{me}=\) Frekuensi kelas median
Kuartil
$$Q_i=t_q+\left(\frac{\frac{i}{4}n -f_k}{f_q}\right)p$$
Note:
\(Q_i =\) Kuartil ke-i
\(t_q =\) Tepi bawah kelas kuartil
\(f_q =\) Frekuensi kelas kuartil
Untuk desil: \(\frac{i}{10}n\)
Untuk persentil: \(\frac{i}{100}n\)
Ukuran Penyebaran
- Jangkauan
- Ragam
- Simpangan baku
- Simpangan rata-rata
- Simpangan kuartil
$$J=x_{besar}-x_{kecil}$$
$$R=\frac{\sum\left(x_i-\bar{x}\right)^2}{n}$$
$$S=\sqrt{\frac{\sum\left(x_i-\bar{x}\right)^2}{n}}$$
$$S_R=\frac{\sum |x_i-\bar{x}|}{n}$$
$$Q_d=\frac{1}{2}(Q_3-Q_1)$$
Peluang
Kombinatorik
Jika suatu masalah diselesaikan dengan \(m\) cara dan masalah lain dengan \(n\) cara, maka gabungannya dapat diselesaikan dengan \(m\times n\) cara.
Contoh: Ada 2 baju dan 3 celana, banyaknya cara berpakaian yang mungkin adalah \(2\times 3 = 6\) cara
Permutasi
Susunan elemen dalam urutan tanpa ada pengulangan elemen
\(n!=1\times 2\times \ldots \times (n-1) \times n\) dan \(0!=1\)
- Permutasi \(n\) elemen dari \(n\) elemen
- Permutasi \(r\) elemen dari \(n\) elemen
- Permutasi dari elemen yang sama
- Permutasi siklis
$$P^n_n=n!$$
$$P^n_r=\frac{n!}{(n-r)!}$$
$$P^n_{(k,l,m)}=\frac{n!}{k!l!m!}$$
$$P^n_S=(n-1)!$$
Kombinasi
Susunan dari semua/sebagian elemen dari suatu himpunan yang tidak mementingkan urutan
$$C^n_r=\frac{n!}{(n-r)!r!}$$
Penyebaran Binomial, pola bilangan Segitiga Pascal
$$\left(a+b\right)^n=\sum_{k=0}C^n_ka^{n-k}b^k$$
Frekuensi Harapan
$$F(A)=n\cdot P(A)$$
Barisan dan Deret
Deret Aritmatika
$$b=U_n-U_{n-1}$$
$$b=\frac{U_n-U_p}{n-p}$$
- $$U_n=a+b(n-1)$$
- $$U_n=U_p+b(n-p)$$
- $$U_n=S_n-S_{n-1}$$
- $$S_n=\frac{n}{2}\left(a+U_n\right)=\frac{n}{2}\left(2a+b(n-1)\right)$$
- $$U_t=\frac{a+U_n}{2}$$
Deret Geometri
$$r=\frac{U_n}{U_n-1}$$
$$r=\sqrt[n-p]{\frac{U_n}{U_p}}$$
$$U_n=a\cdot r^{n-1}$$
$$U_n=U_p\cdot r^{n-p}$$
$$S_n=\frac{a\left(r^n-1\right)}{r-1}$$
$$U_t=\sqrt{a\cdot U_n}$$
Deret Geometri Tak Hingga
- Divergen
- Konvergen
- Deret tak hingga ganjil
- Deret tak hingga genap
$$r\leq -1 \cup r\geq 1$$
Jumlah deret ini tidak bisa ditentukan
$$-1 < r < 1$$
$$S_\infty = \frac{a}{1-r}$$
$$U_1+U_3+U_5+\ldots=\frac{a}{1-r^2}$$
$$U_2+U_4+U_6+\ldots=\frac{ar}{1-r^2}$$
Matematika Keuangan
Bunga
- Bunga Tunggal
- Bunga Majemuk
$$I=M\times i\times n$$
\(I=\) Bunga yang diperoleh
\(M=\) Modal awal
\(i=\) Presentasi bunga
\(n=\) Jangka waktu
$$M_n=M(1+i)^n$$
\(M_n=\) Modal setelah dibungakan
\(M=\) Modal awal
\(i=\) Persentase bunga
\(n=\) Jangka waktu
Anuitas
- Anuitas
- Angsuran
- Sisa
$$A=\frac{M\cdot i}{1-(1+i)^{-n}}$$
\(A=\) Anuitas
\(M=\) Pinjaman
\(i=\) Bunga
\(n=\) Periode pinjaman
$$a_n=a_1 \left(1+i \right)^{n-1}$$
\(a_1=\) Angsuran pertama
\(a_n=\) Angsuran ke-\(n\)
\(i=\) Bunga
\(n=\) Periode pinjaman
$$S_n=\frac{b_{n+1}}{i}$$
\(S_n=\) Sisa pembayaran
\(b=\) Bunga periode
\(i=\) Bunga
Logaritma
$$a^c=b$$
$$\log_a(b)=c,\ a > 0,\ a\neq 0,\ b> 0$$
Sifat-Sifat Logaritma
- $$\log_a{a}=1$$
- $$\log_a{bc}=\log_a{b}+\log_a{c}$$
- $$\log_a{\frac{b}{c}}=\log_a{b}-\log_a{c}$$
- $$\log_{a^n}{b^m}=\frac{m}{n}\log_a{b}$$
- $$\log_a{b}=\frac{1}{\log_b{a}}$$
- $$\log_a{b}=\frac{\log_c{b}}{\log_c{a}}$$
- $$a^{\log_a{b}}=b$$
- $$a^{\log_b{c}}=c^{\log_b{a}}$$
- $$\log_a{b} \cdot \log_b{c}=\log_a{c}$$
Trigonometri
Sudut Istimewa
Setiap gais merah membentuk sudut kelipatan 30° dan garis hijau kelipatan 45°. Contoh
- $$\sin(60°)=\ldots$$
- $$\cos(150°)=\ldots$$
Pada gambar, \(\sin\) terletak di sebelah kiri, maka hitunglah 60° dari sebelah kiri sehingga diperoleh \(\dfrac{1}{2}\sqrt{3}\)
Pada gambar, \(\sin\) terletak di sebelah kanan, maka hitunglah 150° dari sebelah kanan sehingga diperoleh \(-\dfrac{1}{2}\sqrt{3}\) (negatif karena di kuadran 2)
- $$ \begin{align} \sin(x)&=\sin(\alpha)\\ x&=\alpha \pm k\cdot 360 °\\ x&=(180-\alpha)\pm k \cdot 360 ° \end{align} $$
- $$ \begin{align} \cos(x)&=\cos(\alpha)\\ x&=\alpha \pm k\cdot 360 °\\ x&=-\alpha \pm k \cdot 360 ° \end{align} $$
- $$ \begin{align} \tan(x)&=\tan(\alpha)\\ x&=\alpha \pm k\cdot 180 ° \end{align} $$
Aturan Segitiga Siku-Siku
$$\sin(\alpha)=\frac{a}{c}=\frac{\text{depan}}{\text{miring}}$$
$$\cos(\alpha)=\frac{b}{c}=\frac{\text{samping}}{\text{miring}}$$
$$\tan(\alpha)=\frac{a}{c}=\frac{\text{depan}}{\text{samping}}$$
Jumlah dan Selisih Dua Sudut
Sudut Kembar
Jumlah dan Selisih Fungsi
Perkalian
Sudut Paruh
Persamaan Trigonometri
Vektor
Vektor Posisi
Vektor Satuan
Panjang Vektor
Operasi Vektor
Proyeksi Ortogonal
Turunan
Rumus-Rumus Dasar
No | \(f(x)\) | \(f'(x)\) |
---|---|---|
1 | \(k\) | \(0\) |
2 | \(ax^n\) | \(an\cdot x^{n-1}\) |
3 | \(af(x)\) | \(af'(x)\) |
4 | \(f(u)\) | \(f'(u)\cdot u'\) |
5 | \(u\pm v\) | \(u'\pm v'\) |
6 | \(uv\) | \(u'v+uv'\) |
7 | \(\dfrac{u}{v}\) | \(\dfrac{u'v-uv'}{v^2}\) |
Rumus-Rumus Lanjutan
No | \(f(x)\) | \(f'(x)\) |
---|---|---|
1 | \(e^x\) | \(e^x\) |
2 | \(\ln(x)\) | \(\dfrac{1}{x}\) |
3 | \(\log_{a}{x}\) | \(\frac{1}{x} \left(\log_{a}{e}\right)\) |
4 | \(\sin(x)\) | \(\cos(x)\) |
5 | \(\cos(x)\) | \(-\sin(x)\) |
6 | \(\tan(x)\) | \(\sec^2(x)\) |
7 | \(\sin^{-1}(x)\) | \(\dfrac{1}{\sqrt{1-x^2}}\) |
8 | \(\cos^{-1}(x)\) | \(\dfrac{-1}{\sqrt{1-x^2}}\) |
9 | \(\tan^{-1}(x)\) | \(\dfrac{1}{1+x^2}\) |
Chain Rule
\(y=f(u)\ \ \ \ \ \ \ \ \ u=u(x)\)
$$\frac{dy}{dx}=\frac{df(u)}{du}\cdot \frac{du}{dx}=f'(x) \frac{du}{dx}$$
Contoh:
Jika \(y=\sin\left(x^2+3\right)\) tentukan \(\frac{dy}{dx}\)
Misalkan \(u=x^2+3\) sehingga \frac{du}{dx}=2x
$$ \begin{align} \frac{dy}{dx}&=\frac{dy}{du}\frac{du}{dx}\\ &=\cos(u) \cdot 2x\\ &=2x \cos(x^2+3) \end{align} $$
Aplikasi Turunan
- Gradien kurva pada titik \((a,b)\) \(m=f'(a)\)
- Fungsi turun : \(f'(x)<0\)
- Fungsi naik : \(f'(x)>0\)
- Maks : \(f'(x)=0;\ f''(x)<0\)
- Min : \(f'(x)=0;\ f''(x)>0\)
- Titik belok : \(f''(x)=0\)
Integral
Integral Fungsi Aljabar
Sifat Linear Integral
Integral Tentu
Sifat-Sifat Integral Tentu
Rumus-Rumus Integral
Integral Parsial
Integral Subtitusi
$$\int f \big( g(x) \big) \Big) \bigg) \Bigg) g'(x) \,dx$$
Misalkan \(\)
Menentukan Luas Daerah
- $$L=\int_{a}^b \Left( y_{atas} - y_{bawah} \Right) \,dx$$
- $$L=\int_{a}^b \Left( y_{kanan} - y_{kiri} \Right) \,dy$$
Menentukan Volume
- $$V_x=\pi \int_{a}^b \Left( y_{atas}^2 - y_{bawah}^2\Right) \,dx$$
- $$V_y=\pi \int_{a}^b \Left( y_{kanan}^2 - y_{kiri}^2\Right) \,dy$$
Matriks
Ordo Matriks
Operasi Matriks
Determinan Matriks
Sifat Determinan Matriks
- \(\text{det}(A^T)=\text{det}(A)\)
- \(\text{det}(A^{-1})=\frac{1}{\text{det}(A)}\)
- \(\text{det}(kA)=k^n\cdot \text{det}(A)\)
- \(\text{det}(A\cdot B)=\text{det}(A)\cdot \text{det}(B)\)
- \(\text{det}(A^k)=(\text{det}(A))^k\)
Matriks Transpos
Invers Matriks
Persamaan Matriks
$$ \begin{align} A\cdot B &= C A &= C\cdot B^{-1} B &= A^{-1}\cdot C \end{align} $$
Transformasi Geometri
Translasi
Rotasi
Refleksi
Dilatasi
Faucibus consequat lorem
Nunc lacinia ante nunc ac lobortis. Interdum adipiscing gravida odio porttitor sem non mi integer non faucibus ornare mi ut ante amet placerat aliquet. Volutpat eu sed ante lacinia sapien lorem accumsan varius montes viverra nibh in adipiscing blandit tempus accumsan.
Accumsan montes viverra
Nunc lacinia ante nunc ac lobortis. Interdum adipiscing gravida odio porttitor sem non mi integer non faucibus ornare mi ut ante amet placerat aliquet. Volutpat eu sed ante lacinia sapien lorem accumsan varius montes viverra nibh in adipiscing blandit tempus accumsan.
Elements
Text
This is bold and this is strong. This is italic and this is emphasized.
This is superscript text and this is subscript text.
This is underlined and this is code: for (;;) { ... }
.
Finally, this is a link.
Heading Level 2
Heading Level 3
Heading Level 4
Nunc lacinia ante nunc ac lobortis. Interdum adipiscing gravida odio porttitor sem non mi integer non faucibus ornare mi ut ante amet placerat aliquet. Volutpat eu sed ante lacinia sapien lorem accumsan varius montes viverra nibh in adipiscing blandit tempus accumsan.
Lists
Unordered
- Dolor etiam magna etiam.
- Sagittis lorem eleifend.
- Felis dolore viverra.
Alternate
- Dolor etiam magna etiam.
- Sagittis lorem eleifend.
- Felis feugiat viverra.
Definition
- Item1
-
Lorem ipsum dolor vestibulum ante ipsum primis in faucibus vestibulum. Blandit adipiscing eu felis iaculis volutpat ac adipiscing accumsan eu faucibus. Integer ac pellentesque praesent. Lorem ipsum dolor.
- Item2
-
Lorem ipsum dolor vestibulum ante ipsum primis in faucibus vestibulum. Blandit adipiscing eu felis iaculis volutpat ac adipiscing accumsan eu faucibus. Integer ac pellentesque praesent. Lorem ipsum dolor.
- Item3
-
Lorem ipsum dolor vestibulum ante ipsum primis in faucibus vestibulum. Blandit adipiscing eu felis iaculis volutpat ac adipiscing accumsan eu faucibus. Integer ac pellentesque praesent. Lorem ipsum dolor.
Actions
Blockquote
Fringilla nisl. Donec accumsan interdum nisi, quis tincidunt felis sagittis eget tempus euismod. Vestibulum ante ipsum primis in faucibus vestibulum. Blandit adipiscing eu felis iaculis volutpat ac adipiscing accumsan faucibus. Vestibulum ante ipsum primis in faucibus vestibulum. Blandit adipiscing eu felis.
Table
Default
Name | Description | Price |
---|---|---|
Item1 | Ante turpis integer aliquet porttitor. | 29.99 |
Item2 | Vis ac commodo adipiscing arcu aliquet. | 19.99 |
Item3 | Morbi faucibus arcu accumsan lorem. | 29.99 |
Item4 | Vitae integer tempus condimentum. | 19.99 |
Item5 | Ante turpis integer aliquet porttitor. | 29.99 |
100.00 |
Alternate
Name | Description | Price |
---|---|---|
Item1 | Ante turpis integer aliquet porttitor. | 29.99 |
Item2 | Vis ac commodo adipiscing arcu aliquet. | 19.99 |
Item3 | Morbi faucibus arcu accumsan lorem. | 29.99 |
Item4 | Vitae integer tempus condimentum. | 19.99 |
Item5 | Ante turpis integer aliquet porttitor. | 29.99 |
100.00 |
Buttons
Form
Image
Fit










Left & Right
Lorem ipsum dolor sit accumsan interdum nisi, quis tincidunt felis sagittis eget. tempus euismod. Vestibulum ante ipsum primis in faucibus vestibulum. Blandit adipiscing eu felis iaculis volutpat ac adipiscing accumsan eu faucibus. Integer ac pellentesque praesent tincidunt felis sagittis eget. tempus euismod. Vestibulum ante ipsum primis sagittis eget. tempus euismod. Vestibulum ante ipsum primis in faucibus vestibulum. Blandit adipiscing eu felis iaculis volutpat ac adipiscing accumsan eu faucibus. Integer ac pellentesque praesent tincidunt felis sagittis eget tempus vestibulum ante ipsum primis in faucibus magna blandit adipiscing eu felis iaculis.
Lorem ipsum dolor sit accumsan interdum nisi, quis tincidunt felis sagittis eget. tempus euismod. Vestibulum ante ipsum primis in faucibus vestibulum. Blandit adipiscing eu felis iaculis volutpat ac adipiscing accumsan eu faucibus. Integer ac pellentesque praesent tincidunt felis sagittis eget. tempus euismod. Vestibulum ante ipsum primis sagittis eget. tempus euismod. Vestibulum ante ipsum primis in faucibus vestibulum. Blandit adipiscing eu felis iaculis volutpat ac adipiscing accumsan eu faucibus. Integer ac pellentesque praesent tincidunt felis sagittis eget tempus vestibulum ante ipsum primis in faucibus magna blandit adipiscing eu felis iaculis.
Box
Felis sagittis eget tempus primis in faucibus vestibulum. Blandit adipiscing eu felis iaculis volutpat ac adipiscing accumsan eu faucibus. Integer ac pellentesque praesent tincidunt felis sagittis eget. tempus euismod. Magna sed etiam ante ipsum primis in faucibus vestibulum. Blandit adipiscing eu ipsum primis in faucibus vestibulum. Blandit adipiscing eu felis iaculis volutpat ac adipiscing accumsan eu faucibus lorem ipsum.
Preformatted
i = 0;
while (!deck.isInOrder()) { print 'Iteration ' + i; deck.shuffle(); i++; }
print 'It took ' + i + ' iterations to sort the deck.';